Gemeente Herrstein

Het project omvat ongeveer 6.000 vierkante meter geveloppervlak en 4.000 vierkante meter houtwerk, en zal naar verwachting in de nazomer van 2023 worden voltooid. Het werk wordt uitgevoerd met specifieke minerale producten die samen een systeem vormen voor de renovatie en restauratie van vakwerkhuizen. Het project biedt jonge arbeiders een unieke ervaring en wordt geleid door voormalig districtsbestuurder Wolfgang Hey. Het is een race tegen de klok omdat sommige gebouwen dreigden in te storten door jarenlange achteruitgang.

31 historische gebouwen

Middeleeuwser kan het amper: in het onoogelijke dorpje Herrstein met amper een 800-tal inwoners schurken de vakwerkhuizen zich schilderachtig tegen elkaar aan. Toeristen dwalen er door de smalle straatjes en over de kasseipleinen en brengen een bezoek aan het oude kasteel dat met zijn indrukwekkende donjon hoog boven de gemeente uittroont. Maar hoe idyllisch het historische dorp vandaag de dag ook lijkt, nog maar een paar jaar geleden brokkelde alles in Herrstein af en bladderde de verf overal van de muren. "De staat van de vakwerkhuizen in Herrstein in die tijd zou ik omschrijven als … belabberd", vertelt meesterschilder Ingo Nolde van Malergeschäft Schüller. “In sommige gevallen moest het verfwerk gerestaureerd worden, op andere plaatsen waren we genoodzaakt om hele compartimenten te vernieuwen. Ook vocht was een groot probleem."

Sinds april 2021 werken Nolde en zijn team aan het redden van in totaal 31 historische gebouwen. Een echte ‘mammoettaak’. Om het megaproject tot een goed einde te brengen, heeft Schüller Pfeiffer AG als onderaannemer aan boord gehaald. De redding van de historische binnenstad zal naar verwachting in de nazomer van 2023 worden voltooid.

Systeem van minerale producten

Het werk wordt uitgevoerd met specifieke producten die samen een systeem vormen voor de renovatie en restauratie van vakwerkhuizen. Van lijnolieverven over kalkpleisters tot binnen- en buitenverven, alles werd aangewend om de historische huizen professioneel te restaureren. “Aangezien het centrum van Herrstein een beschermde zone is, hebben we geopteerd voor een minerale productportfolio. Aan de ene kant moeten de producten het bouwweefsel behouden én beschermen, aan de andere kant moeten ze ook voldoen aan de huidige normen inzake verwerking. Ongeveer 6.000 vierkante meter geveloppervlak en ongeveer 4.000 vierkante meter houtwerk zullen tegen het einde van het project vakkundig behandeld zijn.”

Uniek leerproject

Het immense project is ook voor een aantal jonge arbeiders een unieke ervaring. Paul Nolde, die sinds  augustus 2021 een opleiding tot schilder volgt bij Schüller, is dag na dag aanwezig op de bouwplaats. Aan het begin van zijn opleiding nam hij vooral slijp- of sloopwerkzaamheden op zich, ondertussen oefent hij ook steeds meer ‘vakmanstaken uit’ zoals schilderen en beglazen. "We nemen met het bedrijf vaak oude gebouwen onder handen, maar in Herrstein kan ik mij daar echt in verdiepen”, vertelt de stagiair. Wat ik hier erg leuk vind, is het filigraanschilderwerk, bijvoorbeeld als ik fijne lijntjes langs de vakwerkkozijnen teken."

Geen minuut te vroeg

Zonder slag of stoot gaat het allemaal niet. “Er was heel wat aan de hand in Herrstein”, vertelt Heidi Ritter die als architect verantwoordelijk is voor het goede verloop. “Tijdens de werken kwam herhaaldelijk schade aan het licht die in de planningsfase niet eens gekend was. Tijdens het reinigen van oude balken viel bijvoorbeeld op dat bij eerdere renovatiewerkzaamheden de houtscheuren met de verkeerde materialen werden behandeld. Het ‘slechte’ materiaal trok in de loop der jaren vocht aan in plaats van af te stoten en vernietigde daardoor de balken. Eén van de gebouwen dreigde daardoor zelfs in te storten. Het initiatief om deze gebouwen te redden kwam geen minuut te vroeg."